Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia” powstało w 1872 r. w Wieliczce. Inicjatorami byli wieliccy nauczyciele: Franciszek Groele oraz Aleksander Duchowicz. Celem towarzystwa oprócz samego śpiewu była również działalność kulturalna i towarzyska na terenie miasta, gminy i powiatu wielickiego. W repertuarze chóru są pieśni historyczne, patriotyczne, religijne, ludowe. Do tradycji należy jednak wykonywanie pieśni górniczych. Aktualnie w ramach Towarzystwa działa chór mieszany oraz grupa członków wspierających. Dyrygentką chóru jest mgr Jadwiga Szado. Chór „Lutnia” bierze czynny udział w uroczystościach państwowych, kościelnych i okolicznościowych na terenie miasta i poza nim. Chór odnosi wiele sukcesów w konkursach ogólnopolskich, a także nawiązuje współpracę z wieloma zespołami zagranicznymi. Warto podkreślić że w roku 2012 chór „Lutnia” otrzymał Nagrodę Kulturalną Burmistrza Wieliczki za całokształt działalności, która koncentruje się na podtrzymywaniu tradycji muzycznej i patriotycznej naszego miasta. Również w 2012 roku Chór Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” wziął udział w międzynarodowym „Tygodniu Europy” w Saint Andre – lez -Lille, gdzie jego występy spotkały się z szerokim uznaniem, a gospodarze gratulowali Wieliczce znakomitego chóru z bogatymi tradycjami.
Wyjątkowa muzyczna uczta czekała na gości przybyłych 24 listopada do wielickiej kopalni na Koncert Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”. Sobotnie spotkanie zgromadziło komplet publiczności. Obchody 140- lecia, „Lutnia” rozpoczęła koncertem pieśni górniczych. „Piękny stan górniczy”, „Wokoło noc”, „Szczęść Boże wam” - to tylko niektóre z pięknych pieśni górniczych wykonanych podczas jubileuszowego koncertu. Utwory te są rozpoznawalne nie tylko w Polsce, ale także w całej Europie. Natomiast „Lutnia” jest jedynym zespołem w Europie mającym je w repertuarze.
Po pięknym koncercie odbyły się liczne podziękowania, gratulacje oraz wręczanie nagród które złożyli mi.n.; poseł na Sejm RP Elżbieta Achinger, burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka Artur Kozioł, Starosta Wielicki Jacek Juszkiewicz, Przedstawiciel Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce Wojciech Gawroński, Przedstawiciele innych chórów i instytucji kulturalnych działających w Wieliczce, a także zaprzyjaźnione chóry z Czech i Holandii.
Solowe występy pieśni „Ave Maria” i „ Zacznij od Bacha” wykonane przez jedną z najmłodszych chórzystek Marię Czajczyk, zachwyciły publiczność.
Dyrygent chóru Jadwiga Szado zapowiada nagranie w przyszłym roku płyty z kolędami.
Podczas sobotnich uroczystości Prezes Jerzy Markowski wręczył statuetki dla wieloletnich i zasłużonych działaczy Towarzystwa, w tym:
Janusz Wiewiórka
Jerzy Olbrycht
Janina Borowiec
Jadwiga Szado
Stanisław Krawczyk
Antoni Tyburczy
Zofia Windakiewicz
Halina Gawron
Maria Franczyk
Józefa Turchan
Józefa Jaglarz
Jerzy Markowski