Jerzy Miller, wojewoda małopolski zainicjował akcję informacyjną „CZUWAJ! CZAD!” poświęconą zapobieganiu zatruciom tlenkiem węgla. W Małopolsce powstały punkty informacyjne, w których przeszkoleni harcerze udzielają instrukcji, jak uniknąć zatrucia tlenkiem węgla.

Akcja przygotowana jest przede wszystkim z myślą o osobach starszych i ma pomóc w pozyskaniu przez te osoby  informacji dotyczących zagrożeń związanych z tlenkiem węgla.
Stanowi pewną formę kontynuacji bezpłatnego telefonu informacyjnego, który był już trzykrotnie uruchamiany w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim: w styczniu i listopadzie 2008 oraz na początku 2009 roku. Eksperci m.in. z Państwowej Straży Pożarnej, Zakładu Gazowniczego, Oddziału Krakowskiego Korporacji Kominiarzy Polskich odpowiadali wtedy na pytania mieszkańców.

PUNKTY INFORMACYJNE W HUFCACH:

Kraków Nowa Huta – czwartki 18.00 – 20.00. Osoby odpowiedzialne:
Katarzyna Kopeć tel. 7902 61416, Grzegorz Fita, tel. 606593822

Kraków-Śródmieście – czwartki 17.00 – 19.00, Tel. 634-03-18

Nowy Sącz - wtorki 10.00- 12.00, tel. 018 443-56-84

Trzebinia - dyżur w każdy 3 i 4 piątek od godz. 16.00 – 18.00, tel. 032 613-15-16

Hufiec Ziemi Wadowickiej - poniedziałki 15.00 – 16.00, tel. 033 -82-340-69

Hufiec Jordanów – poniedziałki i czwartki 18.00 - 20.00, tel. 888-199-522

Hufiec Oświęcim - dyżur poniedziałki 17.00 – 19.00, tel. 602-246-954

Hufiec Kraków-Podgórze - dyżur poniedziałki 18.00- 19.00, Tel. 012 656-14-02

ZHP Chorągiew Krakowska - ul. Karmelicka 31, pon., śr., pt. 8.00 – 16.00,
wt., czw. 11.00 – 19.00, Tel. 012 633-33-57

Hufiec Podkrakowski w Korzkwi - dyżury poniedziałek - piątek  8.00 – 16.00,
tel. 012 419-42-32

Wieliczka - druh pwd. Krzysztof Balik, dyżury I i III wtorek miesiąca
od 16.00 – 18.00, tel.  012 278-31-77

Skąd bierze się tlenek węgla - popularnie czad i dlaczego jest niebezpieczny?

Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, które występują przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze.

Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla:

• jest bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku,
• blokuje dostęp tlenu do organizmu, zastępuje czerwone ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie.

Co jest główną przyczyną zaczadzeń?

Głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych.

Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać z:

• ich nieszczelności,
• braku konserwacji, w tym czyszczenia,
• wad konstrukcyjnych,
• niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi.

Powyższe zdarzenia mogą prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia.

Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia?

W celu uniknięcia zaczadzenia należy:

• przeprowadzić kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza,
• użytkować sprawne technicznie urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta,
• stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia,
• nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
• w przypadku  wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wymienionego otworu lub kratki,
• często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie rozszczelnienie okien,
• nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.

W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń (łącznie z uratowaniem najwyższej wartości, jaką jest nasze życie).

Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?

W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:

• zapewnić dopływ czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej; w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, straż pożarną),
• jak najszybciej podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcje serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta-usta oraz masaż serca,
• nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami  zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielenia pierwszej pomocy.
  

PAMIĘTAJMY!

Od stosowania się do powyższych rad może zależeć nasze zdrowie i życie oraz zdrowie i życie naszych bliskich. Wystarczy jedynie odrobina przezorności.