17 września (niedziela) 2023 r. w Wieliczce przed pomnikiem Odrodzenia Polski spotkali się wieliczanie aby oddać hołd ofiarom września 1939 r. w 84. rocznicę (17.09.1939 - 17.09.2023) agresji Związku Sowieckiego na Polskę.
17 września 1939 r., wypełniając ustalenia tajnego protokołu do paktu Ribbentrop – Mołotow, Związek Sowiecki przystąpił do wojny po stronie Niemiec hitlerowskich i bez wypowiedzenia wojny dokonał agresji na Polskę, toczącą od 1 września heroiczny bój z nacierającymi jednostkami niemieckim. Od początku NKWD i przedstawiciele mniejszości narodowych II RP kolaborujący z sowieckim okupantem mordowali polskich oficerów i inteligencję. 17.09. 1939 r. rząd radziecki przedstawił ambasadorowi polskiemu w Moskwie uzgodnioną wcześniej z Niemcami notę, która stwierdzała, iż „państwo polskie przestało istnieć i Armia Czerwona dostała rozkaz przekroczenia granicy polskiej, aby wziąć pod swoją opiekę życie i mienie ludności Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi”. Siły radzieckie skierowane przeciwko Polsce: ok. 650.000, ok. 4.700 czołgów oraz samochodów pancernych.
Armia polska otrzymała rozkaz unikania walki z oddziałami radzieckimi i wycofywania się w kierunku Rumunii oraz Węgier. Opór wkraczającym od wczesnego rana 17 września do Polski wojskom radzieckim stawiały oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza i niektóre inne jednostki. Stoczono kilkadziesiąt potyczek i kilka bitew. Zajmowanie przez Armię Czerwoną obszarów polskich po niemiecko-radziecką linię demarkacyjną uzgodnioną 22 września trwało do 28 września. Wieczorem 17.09.1939 r. granicę z Rumunią przekroczył prezydent RP i rząd, a nocą 17/18.09. naczelny wódz, gdzie zostali internowani.
Uroczystość prowadził Piotr Marzec, przewodniczący Zarządu Osiedla H. Sienkiewicza - W. Pola -A. Asnyka w Wieliczce, który przypomniał ustalenie niemiecko-sowieckie z 23.08.1939 r. zapisane w protokole paktu Ribbentrop – Mołotow i fakty związane z agresja Rosji Sowieckiej na Polskę. Wspólnie zaśpiewano hymn narodowy: „Jeszcze Polska nie zginęła”. Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) prowadziła modlitwę o pokój wieczny dla ofiar agresji sowieckiej na Polskę. Wspólnie odmówiono modlitwy: „Ojcze Nasz…, Zdrowaś Maria… Wieczne odpoczywanie”. Delegacja Osiedla w składzie: Piotr Marzec, Krystyna Bania, przewodnicząca Rady Osiedla, Dorota Stec-Fus, Maria Nowrot, sekretarz Rady Osiedlai członek KPW złożyła wiązankę kwiatów przed pomnikiem. Następnie kwiaty złożyła delegacja Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki” w składzie z Zarządu: Jadwiga Duda, Maria Gurgul, Elżbieta Kawecka-Cebula i Jan Matzke z Sądu Koleżeńskiego, członkowie: Marta Borowiec, Anna i Tadeusz Woźniakowie, Marian Sipióra. Przebieg uroczystości fotografowali: Maria Nawrot, Jan Matzke.
Opracowała: Jadwiga Duda
