Orzeł unoszący na rozpostartych skrzydłach czarkę, amorki powożące bogato dekorowane sanie przez zaprzężone łabędzie lub unoszące wysoko czarki niczym znicze olimpijskie, pięknie zdobiony tron z sentencją na siedzisku, zabawna małpka trzymająca w łapkach pojemniki, róg obfitości, muszle z łyżeczkami także w kształcie ślicznych muszelek, …. To tylko niektóre z licznej grupy po raz pierwszy prezentowanych solniczek na nowo otwartej wystawie „Solniczki – małe arcydzieła sztuki” w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka a dokładnie w Zamku Żupnym w Wieliczce. Nowe eksponaty dołączyły do grona tych, które zachwycały już wcześniej: pozłacanych stateczków z żeglarzami, sań z chłopcem, muszelki z amorkiem, samochodu, samolotu, lokomotywy, całej grupy pięknych i cennych figuralnych solniczek miśnieńskich i wielu innych.
W nowej ekspozycji uwagę przykuwa ustawiona w jej centrum ogromna solniczka z dwoma pojemnikami na przyprawy. To oryginalna gablota, w której niczym kryształki soli prezentują się cenne solniczki z muzealnej kolekcji. Od niej rozpoczyna się podziwianie niezwykłych kształtów i misternego wykonania tych zachwycających przedmiotów, które w pełni zasługują na miano małych arcydzieł sztuki. Były ozdobą stołów i wyjątkową „szatą” dla soli - przyprawy gwarantującej wyborny smak potrawom. Nie dziwi więc, że stały się niezwykle wdzięcznym, kolekcjonerskim obiektem. Warto przyglądnąć się bliżej kilku solniczkom prezentowanym na nowo otwartej wystawie, wśród których na uwagę zasługuje najstarsza w kolekcji, srebrna i złocona z XVII w., przykład barokowego złotnictwa z Augsburga, która jest znakowanym dziełem złotnika Hansa Leuckera, działającego w latach 1641-1666. Znaki wybijane na srebrze pozwalają często bardzo precyzyjnie określić czas i miejsce powstania dzieł.
Na kolejnej z barokowych solniczek doskonale widoczne są na przykład znak miejski dolnośląskiej Nysy (lilia) z datą 1719 oraz znak wytwórcy Johanna Frantza Hartmanna. Jego złoconą solniczkę zdobi na podstawie wygrawerowany ornament regencyjny. Wysokiej klasy dziełem klasycystycznym jest solniczka w kształcie wydłużonej czarki, udekorowanej przy krawędzi ażurowym pasem roślinnym. Stanowi przykład złotnictwa francuskiego z doby przedrewolucyjnej - wykonał ją w Paryżu w latach 1786-1787 złotnik Jean-Baptiste-Francois Chéret, którego podobne dzieła zdobią najlepsze światowe kolekcje dzieł sztuki, takie jak Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Mistrzowskie wykonanie cechuje również solniczkę z pełnoplastyczną figurą orła w podstawie, który na rozpostartych skrzydłach unosi czarkę na sól a szponami przytrzymuje strzałę. Bogato złocone dzieło zawdzięczamy Jakubowi Preizyg, złotnikowi czynnemu w Grodnie od 1809 r. Przykłady cennych i wręcz unikatowych dzieł sztuki w zbiorach Muzeum Żup Krakowskich można długo wymieniać. Ogromna różnorodność form solniczek i technik artystycznych gwarantuje, że każdy z odwiedzających nową wystawę odnajdzie wśród nich coś interesującego.
Na kolejnej z barokowych solniczek doskonale widoczne są na przykład znak miejski dolnośląskiej Nysy (lilia) z datą 1719 oraz znak wytwórcy Johanna Frantza Hartmanna. Jego złoconą solniczkę zdobi na podstawie wygrawerowany ornament regencyjny. Wysokiej klasy dziełem klasycystycznym jest solniczka w kształcie wydłużonej czarki, udekorowanej przy krawędzi ażurowym pasem roślinnym. Stanowi przykład złotnictwa francuskiego z doby przedrewolucyjnej - wykonał ją w Paryżu w latach 1786-1787 złotnik Jean-Baptiste-Francois Chéret, którego podobne dzieła zdobią najlepsze światowe kolekcje dzieł sztuki, takie jak Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Mistrzowskie wykonanie cechuje również solniczkę z pełnoplastyczną figurą orła w podstawie, który na rozpostartych skrzydłach unosi czarkę na sól a szponami przytrzymuje strzałę. Bogato złocone dzieło zawdzięczamy Jakubowi Preizyg, złotnikowi czynnemu w Grodnie od 1809 r. Przykłady cennych i wręcz unikatowych dzieł sztuki w zbiorach Muzeum Żup Krakowskich można długo wymieniać. Ogromna różnorodność form solniczek i technik artystycznych gwarantuje, że każdy z odwiedzających nową wystawę odnajdzie wśród nich coś interesującego.
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka gromadzi solniczki od 1972 r. w ostatnim okresie zwracając uwagę przede wszystkim na cenne i wyjątkowe obiekty. Obecnie kolekcja liczy ok. 500 zabytków, powstałych od XVII w. do czasów współczesnych. Obejmuje solniczki wykonane z porcelany, srebra, cyny, szkła, drewna i fajansu, jak również z rzadziej stosowanych materiałów, np. kości, kwarcu i macicy perłowej. W bardzo zróżnicowanym zbiorze znajdują się solniczki pojedyncze, występujące parami, w kompletach do przypraw, a także pochodzące z zastaw stołowych. Są to głównie wyroby znanych europejskich wytwórni: niemieckich, rosyjskich, francuskich, angielskich, austriackich i polskich. Dzieła barokowe, klasycystyczne, empirowe, secesyjne i współczesne pozwalają prześledzić zmiany form solniczek w różnych wiekach.
Muzealna kolekcja jest intensywnie poszerzana, głównie drogą zakupów, a także przez darowizny, np. w ubiegłym roku podarowano solniczki z Hondurasu i Jamajki, które dołączyły do już posiadanych egzemplarzy z egzotycznych zakątków świata, takich jak afrykański Niger, Chiny, Osetia.
Z myślą o nowej wystawie solniczki zostały poddane konserwatorskim zabiegom. Dzięki niej oraz trafnej aranżacji i oświetleniu prezentują całe swe piękno.
Zapraszamy do ich zobaczenia. Informacja: Biuro Obsługi Turystów Muzeum – 012 278 58 49, informacja@muzuem.wieliczka.pl
Muzealna kolekcja jest intensywnie poszerzana, głównie drogą zakupów, a także przez darowizny, np. w ubiegłym roku podarowano solniczki z Hondurasu i Jamajki, które dołączyły do już posiadanych egzemplarzy z egzotycznych zakątków świata, takich jak afrykański Niger, Chiny, Osetia.
Z myślą o nowej wystawie solniczki zostały poddane konserwatorskim zabiegom. Dzięki niej oraz trafnej aranżacji i oświetleniu prezentują całe swe piękno.
Zapraszamy do ich zobaczenia. Informacja: Biuro Obsługi Turystów Muzeum – 012 278 58 49, informacja@muzuem.wieliczka.pl
(za: Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce)
